Shabana Azmi: భారతీయ సినిమా లోకంలో అనేక మంది నటీమణులు తమ పోరాటాలతో, త్యాగాలతో చరిత్ర సృష్టించారు. వారిలో ఒకరైన షబానా ఆజ్మీ, ఒక స్టార్ కుటుంబంలో జన్మించినప్పటికీ, తన స్వయం సమర్థతను నిరూపించుకోవడానికి పెట్రోల్ బంక్లో టీ విక్రయించి, రోజుకు కేవలం 30 రూపాయలు సంపాదించింది. ఆమె జీవితం ఒక ప్రేరణాత్మక కథ. బిడ్డగా పోరాటాలు, యువతలో స్వాతంత్ర్యం, వృద్ధాప్యంలో గొప్ప సాధనలు. ఆమెకు మాత్రమే సొంతం. అలాంటి లెజెండరీ యాక్టర్ పుట్టింది హైదరాబాదే అయినా ముంబాయ్ లో సెటిల్ అయ్యారు.
Read akso-Techie Shot Dead: అమెరికాలో ఘోరం.. తెలంగాణ యువకుడ్ని.. కాల్చి చంపిన పోలీసులు
కుటుంబ నేపథ్యం
షబానా ఆజ్మీ 1950 హైదరాబాద్లో జన్మించారు. ఆమె తండ్రి కైఫీ ఆజ్మీ ప్రసిద్ధ ఉర్దూ కవి, గేయ రచయిత. ఆయన ప్రొగ్రెసివ్ రైటర్స్ అసోసియేషన్లో కీలక పాత్ర పోషించి, సామాజిక న్యాయం, కమ్యూనిజం వంటి అంశాలపై రాశారు. తల్లి షౌకత్ ఆజ్మీ ప్రముఖ నటి. ఆమె ‘గిర్లీ’ (1949) వంటి సినిమాల్లో కనిపించి, తర్వాత థియేటర్లో కూడా పనిచేసింది. షబానా సోదరుడు బబర్ ఆజ్మీ కూడా సినిమాల్లో పనిచేశారు. ఈ కుటుంబం హైదరాబాద్ నుంచి ముంబైకి తరలి వెళ్లి సాంస్కృతిక కార్యక్రమాల్లో ఆక్టివ్గా పాల్గొన్నారు. కానీ, షబానా బాల్యం సులభం కాదు. ఆ కుటుంబం ఆర్థికంగా స్థిరపడకముందే, షబానా తల్లిదండ్రుల సహాయం లేకుండా తనను తానుగా బతకాలని నిర్ణయించుకుంది. కాలేజీలో చేరే ముందు మూడు నెలలు పెట్రోల్ బంక్లో పనిచేసింది. అక్కడ కాఫీ, టీ విక్రయిస్తూ, రోజుకు 30 రూపాయలు సంపాదించింది. ఆమె తల్లి షౌకత్ ఆజ్మీ తన ఆటబయోగ్రఫీ ‘కైఫ్ అండ్ ఐ: అ మెమైర్’లో ఈ ఘటనను వివరించారు. “షబానా తనను తాను ఆర్థికంగా స్వతంత్రంగా ఉండాలని, కుటుంబంపై భారం కాకూడదని అనుకుంది,” అని రాశారు. ఈ అనుభవం ఆమెలో శ్రమ, స్వావలంబన ఆలోచనలను రేకెత్తించింది. ఆమె తర్వాత స్కూల్లో మంచి గ్రేడ్స్ సాధించి, సెయింట్ జావియర్స్ కాలేజ్, ముంబైలో ఇంగ్లీష్ లిటరేచర్లో డిగ్రీ పూర్తి చేసింది. అక్కడ సీనియర్ ఫారూక్ షేక్తో కలిసి హిందీ థియేటర్ గ్రూప్ ప్రారంభించి, ఇంటర్-కాలేజ్ డ్రామా పోటీల్లో అనేక పురస్కారాలు గెలుచుకుంది.
Read also-Chimpanzee: జంతువుల్లో పచ్చితాగుబోతు చింపాజీలే.. రోజూ మద్యం ఉండాల్సిందే.. భలే విచిత్రంగా ఉందే!
షబానా ఐదు జాతీయ చిత్ర పురస్కారాలు (అంకుర్, అర్థ్, ఖండార్, పార్, గాడ్మదర్)తో పాటు, పద్మశ్రీ (1988), పద్మభూషణ్ (2012) పొందింది. ఆమె ఫ్రాన్స్లో ‘లెజియన్ ఆఫ్ ఆనర్’ (2015) వంటి అంతర్జాతీయ గౌరవాలు సాధించింది. ఇటీవల ‘రాకీ ఆర్ రానీ కీ ప్రేమ్ కహానీ’ (2023)లో కమ్బ్యాక్ చేసి, మరోసారి ప్రశంసలు అందుకుంది. భారతీయ సినిమాలో మహిళా పాత్రలను మార్చింది. ఆర్ట్ సినిమాను ప్రచారం చేసి, కమర్షియల్ సినిమాల్లో కూడా బలమైన పాత్రలకు దారి తీసింది. యువతకు ప్రేరణగా నిలిచిన ఆమె, “పోరాటం లేకుండా విజయం రాదు” అనే సందేశాన్ని ఇస్తుంది. 2025లో 75వ పుట్టినరోజు జరుపుకుంటున్న ఆమె, ఇంకా సినిమాల్లో ఆక్టివ్గా ఉంది. షబానా ఆజ్మీ జీవితం ఒక ఉదాహరణ. ఆమె ఒక స్టార్ సంతానంగా జన్మించినా, తన కష్టాలతోనే మార్గం తీసుకుని, ఐదుసార్లు జాతీయ పురస్కారాలు గెలిచిన ఐకాన్. ఆమె కథ ఎందరినో ప్రేరేపిస్తుంది. మహిళల సాధికారత్వానికి ఒక మైలురాయి.