OTT censorship in India: భారతదేశంలో వినోద రంగం పూర్తిగా మారిపోయింది. ఒకప్పుడు కేవలం థియేటర్లు, టీవీ ఛానెళ్లకే పరిమితమైన కంటెంట్, ఇప్పుడు ఓవర్-ది-టాప్ (OTT) ప్లాట్ఫారమ్ల రూపంలో ప్రతీ ఒక్కరి చేతిలోకీ వచ్చింది. అయితే, ఈ ఓటీటీ ప్లాట్ఫారమ్లలో వల్గారిటీ లేదా అభ్యంతరకర కంటెంట్ ఉన్నా, సెంట్రల్ బోర్డ్ ఆఫ్ ఫిల్మ్ సర్టిఫికేషన్ (CBFC) లేదా సెన్సార్ బోర్డు ఎందుకు జోక్యం చేసుకోదు? ఈ ప్రశ్నకు సమాధానం పూర్తిగా చట్టపరమైన అంశాలలో దాగి ఉంది. అవి ఏమిటో ఇక్కడ తెలుసుకుందాం.
Read also-Sunita Ahuja interview: బాలీవుడ్ నటుడు గోవిందపై సంచలన వ్యాఖ్యలు చేసిన భార్య సునీత..
సెన్సార్ బోర్డు పరిమితులు
భారతదేశంలో, సినిమాల సెన్సార్షిప్ను నిర్వహించేది సినిమాటోగ్రాఫ్ చట్టం, 1952 (Cinematograph Act, 1952). ఈ చట్టం థియేటర్లలో విడుదలయ్యే చలనచిత్రాలకు మాత్రమే వర్తిస్తుంది. సెన్సార్ బోర్డుకు ఈ చట్టం కింద మాత్రమే కంటెంట్ను సమీక్షించి, ధృవీకరించి, రేటింగ్ ఇచ్చే అధికారం ఉంది. ఓటీటీ ప్లాట్ఫారమ్లు (నెట్ఫ్లిక్స్, అమెజాన్ ప్రైమ్, హాట్స్టార్ వంటివి) సినిమాటోగ్రాఫ్ చట్టం పరిధిలోకి రావు. అవి ఇంటర్నెట్, డిజిటల్ మీడియా కిందకు వర్గీకరించబడతాయి. చట్టపరంగా ఇవి ‘సినిమాలు’ కానందున, వాటిని ముందస్తుగా సెన్సార్ చేసే అధికారం సెన్సార్ బోర్డుకు లేదు. ఈ చట్టపరమైన లొసుగు కారణంగానే ఓటీటీ కంటెంట్ ఇంతకాలం ప్రభుత్వ ప్రత్యక్ష నియంత్రణ నుండి దూరంగా ఉంది.
ఓటీటీల నియంత్రణ విధానం
ప్రభుత్వ సెన్సార్షిప్ను తప్పించుకోవడానికి, ఓటీటీ ప్లాట్ఫారమ్లు అంతర్జాతీయంగా అనుసరించే స్వయం-నియంత్రణ (Self-Regulation) పద్ధతిని అమలు చేశాయి. దీని ప్రకారం.. ప్రతీ కంటెంట్కు వయస్సు ఆధారిత రేటింగ్లను (ఉదా: 7+, 13+, 16+, 18+) తప్పనిసరిగా ఇస్తాయి. హింస, తీవ్రమైన భాష, లేదా అడల్ట్ కంటెంట్ ఉన్నప్పుడు ప్రారంభంలో స్పష్టమైన హెచ్చరికలను ప్రదర్శిస్తాయి. పిల్లలు చూడకూడని కంటెంట్ను లాక్ చేయడానికి లేదా పరిమితం చేయడానికి తల్లిదండ్రులకు ఈ ఫీచర్ను అందిస్తాయి. ఈ విధానం, కంటెంట్ను ఎంచుకునే స్వేచ్ఛను వినియోగదారులకు ఇస్తూ, కంటెంట్ను పూర్తిగా నియంత్రించకుండా ఉండేందుకు ఉపయోగపడింది.
Read also-Thalaivar 173 music: రజనీకాంత్ ‘తలైవార్ 173’ సంగీత దర్శకుడు అతడేనా.. అయితే ఫ్యాన్స్కు పండగే..
కొత్త నిబంధనలు
ఓటీటీలలో పెరుగుతున్న అభ్యంతరకర కంటెంట్పై ప్రజల నుండి ఫిర్యాదులు పెరగడంతో, భారత ప్రభుత్వం 2021లో ముఖ్యమైన నిబంధనలను ప్రవేశపెట్టింది. సమాచార సాంకేతిక (మధ్యవర్తుల మార్గదర్శకాలు డిజిటల్ మీడియా ఎథిక్స్ కోడ్) నియమాలు, 2021. ఈ కొత్త నిబంధనలు ఓటీటీలను నేరుగా సెన్సార్ చేయనప్పటికీ, వాటిని పర్యవేక్షించడానికి ఒక పద్ధతిని ఏర్పాటు చేశాయి. కంటెంట్ను ఐదు వయస్సు వర్గాలుగా వర్గీకరించడం (U, U/A 7+, U/A 13+, U/A 16+, A – అడల్ట్) తప్పనిసరి చేసింది. వల్గారిటీ లేదా ఇతర అభ్యంతరకర కంటెంట్పై ఫిర్యాదులు చేయడానికి మూడు వ్యవస్థను ఏర్పాటు చేసింది. మొదటిది.. వినియోగదారు ప్లాట్ఫారమ్లోని ఫిర్యాదుల అధికారికి ఫిర్యాదు చేస్తారు. రెండోది.. ఓటీటీల స్వయం-నియంత్రణ సంస్థ పరిశీలిస్తుంది. మూడోది ప్రభుత్వం పర్యవేక్షణ సంస్థ (సమాచార, ప్రసార మంత్రిత్వ శాఖ) జోక్యం చేసుకుంటుంది. ఈ విధంగా, ఓటీటీలలోని అభ్యంతరకర కంటెంట్ను నియంత్రించడానికి సెన్సార్షిప్కు బదులుగా, ఇప్పుడు ఫిర్యాదుల పరిష్కార యంత్రాంగం ప్రభుత్వ పర్యవేక్షణ విధానాన్ని అమలు చేస్తున్నారు.
